Ελληνική Ένωση για τη Μουσική Εκπαίδευση

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΟΝΟ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ;

Πόσο σαφή είναι τα όρια ανάμεσα σε τραγούδια για παιδιά και για ενήλικες; Από την εποχή της "Λιλιπούπολης" είχα διαισθανθεί ότι ένα τραγούδι, αν δεν είναι καλό για τους μεγάλους, δεν μπορεί να είναι καλό για τα παιδιά.

Ως παιδιά, τα τραγούδια που αγαπούσαμε και μαζί τους μεγαλώσαμε, σπάνια ήταν "παιδικά". Και φαίνεται ότι τα παιδιά ανέκαθεν  άκουγαν τα τραγούδια που άκουγαν και οι μεγάλοι.

Έτσι και με τα παραμύθια: η κάθε ηλικία αντιλαμβανόταν  ένα διαφορετικό επίπεδο αφήγησης, παίρνοντας αυτό που της αντιστοιχούσε (όπως συμβαίνει, νομίζω, με όλα τα αληθινά έργα τέχνης). Ίσως ούτε οι μεγάλοι κατανοούσαν απαραίτητα όλα τα σύμβολα και τα κρυμμένα νοήματα του παραμυθιού.

Ή μήπως, όλοι, μεγάλοι και μικροί, "ένιωθαν" το παραμύθι προσεγγίζοντάς το όχι μέσα από τη λογική αλλά μέσα από το ένστικτο και τη συλλογική μνήμη;

Σκέφτομαι λοιπόν, ότι, όπως το παραμύθι άλλαξε σιγά-σιγά χαρακτήρα και περιεχόμενο και έφτασε ν' απευθύνεται αποκλειστικά στα παιδιά (καθώς οι μεγάλοι ξεκόπηκαν απ' αυτό, βρίσκοντας πιο "σύγχρονους" τρόπους ψυχαγωγίας), έτσι ίσως αυτονομήθηκε και το "παιδικό τραγούδι".

Άλλωστε, στην εποχή της κατανάλωσης τα παιδιά γρήγορα αντιμετωπίστηκαν σαν το ιδανικό κοινό προς εκμετάλλευση[...]

[...]Τα παιδιά βιάζονται να μεγαλώσουν, να μπουν στον κόσμο των μεγάλων. Οι μεγάλοι θέλουν να κρατήσουν "ζωντανό μέσα τους" το παιδί, να ξαναμπούν στον κόσμο των μικρών. Δεν υπάρχει όμως ένας διαφορετικός κόσμος για τα παιδιά, μοιραζόμαστε όλοι τον ίδιο κόσμο και την ίδια ζωή. Ας είναι το τραγούδι το μέσο που ενώνει τους δύο κόσμους, κυκλοφορώντας ελεύθερα ανάμεσά τους.

Αποσπάσματα από την ομιλία του Νίκου Κυπουργού με τίτλο " Μουσική και τραγούδια για παιδιά΅Στερεότυπα και παράδοξα" που έγινε στο πλαίσιο του 30ου Παγκόσμιου Συνεδρίου για τη Μουσική Εκπαίδευση της ISME (Θεσσαλονίκη 15-20 Ιουλίου 2012)